Interactie tussen vitamines en medicijnen
Medicijnen worden in Nederland veelvuldig gebruikt, soms meerdere keren per dag en ook vaak voor langere tijd. Deze medicijnen hebben met sommige vitamines een interactie. Ze beïnvloeden soms de werking van het medicijn. Vaak staat dit in de bijsluiter of dit inderdaad zo is maar vaak ook niet. Hieronder enkele vitamines die uitwerking hebben op medicijnen.
Metformine en vitamine B12
Diabetes, bij deze mensen is het lichaam niet meer in staat de bloedsuikerspiegel goed te regelen. Normaal gesproken wordt insuline aangemaakt door cellen in de alvleesklier, de zogeheten eilandjes van Langerhans.
- Type I de cellen zijn vernietigd door het eigen afweersysteem. De alvleesklier kan geen insuline meer aan maken en zal men insuline moeten injecteren0.
- Type 2 de cellen werken minder goed en de insuline zal steeds minder worden aangemaakt. De glucose wordt minimaal uit het bloed gehaald en de bloeddruk en vetstofwisseling is vaak ook ontregeld. Hierbij zal in het eerste fase alleen een dieet volstaan, daarna zal er eventueel medicijnen of dagelijks insuline injecteren. Ongeveer 85% van de mensen met diabetes heeft deze vorm.
Er zijn verschillende medicijnen op de markt voor diabetes type II maar vaak wordt Metformine voorgeschreven. Deze Metformine kan een vitamine B12 tekort veroorzaken. Recentelijk onderzoek laat een daling van 19% van de vitamine B12 in het bloed zien. Het advies is dan ook laat als u diabetes type II heeft regelmatig uw Vitamine B12 gehalte in uw bloed prikken. Ook het nemen van een preventief vitamine B12 supplement is een mogelijkheid.
Vitamine K en antistollingsmedicijnen
Bij trombose is een aandoening waarbij het bloed eigenlijk te goed stolt: het is zelfs mogelijk dat er in de bloedvaten een stolling plaatsvindt. Dit is een gevaarlijke situatie die de bloedtoevoer van en naar de organen en hersenen afsluit. Wanneer u trombose heeft gehad, maar ook mensen men hart en vaatziekten krijgen medicijnen hiervoor voorgeschreven (acenocoumaroll of fenprocoumon).
Vitamine K is een vitamine die zeer belangrijk is voor de bloedstolling. Vitamine K helpt het lichaam met het aanmaken van stollingsfactoren, dus zonder vitamine K geen bloedstolling. Mensen die medicijnen slikken (acenocoumaroll of fenprocoumon) moeten goed op letten met vitamine K. De meeste medicijnen hebben namelijk een tegenwerking op vitamine K (vitamine K antagonisten). Hierdoor worden er minder stollingsfactoren aangemaakt, waardoor het bloed minder snel stolt en de kans op trombose daalt. Dat zijn eiwitten die voorkomen in bloedplasma en noodzakelijk zijn voor de bloedstolling. Raadpleeg altijd uw arts als u vitamine K zou willen slikken. Kijk ook goed in de bijsluiter van eventuele multi-vitaminen die u slikt of daar vitamine K bijstaat.
Groenten met vitamine K Er zijn groentes die rijk zijn aan vitamine K, dit zijn vooral groene bladgroenten zoals boerenkool, spinazie, andijvie. Deze groenten geven geen problemen omdat slechts 30% van de vitamine opgenomen wordt door het lichaam. Wel is het een zaak om zo gevarieerd mogelijk te eten en niet elke dag te kiezen uit vitamine K rijke groenten.
Supplementen met vitamine K
Een grote hoeveelheid vitamine K kan de werkzaamheid van het antistollingsmiddel verminderen. Bevat een supplement minder dan 100 microgram vitamine K (125% ADH), dan treedt dit effect niet op. In het ideale geval is er een evenwicht tussen de werking van de antistollingsmedicijnen en die van vitamine K (in voeding en supplementen).
Statines (cholesterolverlagers) en vitamine D
Het cholesterolgehalte in ons lichaam wordt verlaagd met Statines, deze Statines remmen de aanmaak van cholesterol in onze lever. In het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde stond onlangs een artikel waarin melding werd gemaakt over de onderschatting van de spierklachten die worden veroorzaakt door gebruik van statines (cholesterolverlagers). Rond de 10% van de statinegebruikers blijkt last te hebben van spierklachten. Frequent gerapporteerde klachten zijn spierpijn in de bovenarmen, bovenbenen, dijen, kuiten en rug. Ook pijnlijke pezen, nachtelijke spierkrampen, vermoeidheid en spierzwakte komen veel voor. Uit recent Amerikaans onderzoek blijkt dat een tekort aan vitamine D in het bloed samenhangt met deze klachten.
Het is daarom voor mensen die Statines slikken belangrijk om extra vitamine D te slikken. Hierdoor zijn uit testen gebleken dat 92% van de klachten verdwenen na inname van extra vitamine D. Het is daarom ook aan te raden om de vitamine D-waarde in het bloed te bepalen.
Overige interacties
Er zijn meer wisselwerkingen bekend. Een voorbeeld is de invloed van diuretica (plastabletten) op de opname van B-vitamines. Calcium (uit de voeding of uit supplementen) kan invloed hebben op bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld antibiotica en schildkliermedicijnen).
Uit een meta-analyse, waarin 54 artikelen en 31 studies werden bekeken, blijkt ook dat supplementen op basis van kruiden en planten vaker reageren met medicijnen dan vitaminesupplementen.
Bronnen
1. Schurgers LJ et al. Effect of vitamin K intake on the stability of oral anticoagulant treatment: dose response relationships in healthy subjects. Blood First Edition Paper, prepublished online July 1, 2004; DOI 10.1182/blood-2004-04-1525
2. Metformin-Induced Vitamin B12 Deficiency Presenting as a Peripheral Neuropathy Bell, David S.H. MD Southern Medical Journal: March 2010 - Volume 103 - Issue 3 - pp 265-267
3. Ahmed W., Khan N., Glueck C.J. et al. (2009). Low serum 25 (OH) vitamin D levels (
4. Janssen S.P., Smulders Y.M., Gerdes V.E. et al. (2010). Spierklachten door statines: onderschat. Ned. Tijdschr. Geneeskd. 154: 1421-1425
5. Wetenschappelijke stand van zaken ten aanzien van vitamines, mineralen en spoorelementen, TNO Voeding, 2007
6. Tsai HH, Lin HW, Simon Pickard A, Tsai HY, Mahady GB. Evaluation of documented drug interactions and contraindications associated with herbs and dietary supplements: a systematic literature revie. Int J Clin Pract. 2012 Nov;66(11):1056-1078.
7. Medicijnen 1+1 is soms 100, Gezondgids mei 2009