De tender point zijn:

• Schoudergordel links
• Schoudergordel rechts
• Bovenarm links
• Bovenarm rechts
• Onderarm links
• Onderarm rechts
• Heup links
• Heup rechts
• Onderbeen links
• Onderbeen rechts
• Kaak links
• Kaak rechts
• Borst
• Buik
• Bovendeel rug
• Onderrug
• Nek

Bovendien wordt er gekeken of er sprake is van nog andere symptomen:

• Vermoeidheid
• Niet uitgeslapen wakker worden
• Concentratieproblemen
• Spierpijnen en/of stijfheid
• Spastische darm
• Hoofdpijn
• Spierzwakte
• Slapeloosheid
• Constipatie / diarree
• Duizeligheid
• Wazig zien
• Koorts
• Droge ogen

Beweging

Bij fibromyalgie is het belangrijk om in beweging te blijven. Sporten is zeer goed, maar let er wel op dat het geen belastende sporten zijn. Wandelen is een goede manier om te bewegen, zorg voor goede wandelschoenen en niet te koud kleden. Zwemmen is erg goed voor fibromyalgie, vooral als het water extra verwarmt is. Bewegen in water belast de gewrichten niet. Fietsen in een rustig tempo verhoogt de soepelheid en versterkt de spieren.

Massage en Yoga

Speciaal gerichte massage kan verlichting brengen. De opzet van deze massage is het verlichten van de spierpijnen maar ook om het lichaam te activeren van het zelfgenezend vermogen. Hierdoor gaat het lichaam stoffen aanmaken (Endorfine) die de pijn verlichten en door het activeren van de meridiaanstelsel zal er meer energie gaan stromen. Het zorgt voor rust en balans in het lichaam en vaak ziet men dat er ook betere nachtrust ontstaat.

Ook is gebleken dat mensen met fibromyalgie veel baat hebben bij yoga. Er zijn speciale lessen met speciale oefeningen, deze brengen verlichting bij pijn en stijfheid. Maar ook kan men vaak beter slapen. Bewegen is zeer belangrijk, niet bewegen zorgt voor steeds meer stijfheid en pijn om de gewrichten. Het leren met aandacht bewegen heeft dan ook een positief effect op de botten, gewrichten en spieren.

Kou

Kou is funest bij fibromyalgie, daardoor ontstaat er meer stijfheid en pijnen. Een infrarood sauna, een warm bad/douche kunnen de pijnen verlichten. Leg in bed een elektrische onderdeken of een warme kruik in de winter, zodat het bed niet al te koud is bij het slapen gaan. (nooit aanlaten tijdens het slapen) Let erop dat u zich niet te koud kleed, maar ook niet te warm.

Slaapproblemen

Door pijn in het bewegingsstelsel komt men vaak niet goed in slaap kome en de slaap is niet diep genoeg. Doordat we in onze slaap bewegen, wordt iemand met fibromyalgie vaak wakker door de pijn en stijfheid.

Tijdens een diepe slaap worden er groeihormonen aangemaakt die ons bindweefsel herstellen. Deze regelt de afweer tegen ontstekingen en genereert vloeistoffen die infecties bestrijden. Door de slechte aan- en afvoer van deze vloeistoffen worden de bindweefsels stijf en gespannen.

Voeding

Ook is gebleken dat voeding een grote rol kan spelen bij fibromyalgie. Hierdoor wordt het lichaam minder belast en kan het zich sneller herstellen.

Belangrijke adviezen m.b.t. voeding zijn:

• 3 maaltijden per dag, sla nooit een maaltijd over
• Ontbijt altijd goed
• Gebruik geen suiker
• In plaats van suiker kunt u stevia, ahornsiroop of agavestroop gebruiken
• Eet gezonde tussendoortjes, zoals fruit
• Drink geen alcohol
• Rook niet of zo min mogelijk
• Vermijd cafeïne
• Drink geen koolzuurhoudende dranken
• Eet zo min mogelijk koud voedsel
• Bij prikkelbare darmsyndroom, vermijd tarwe en gist
• Neem goede koolhydraten, zoals volkoren producten, groenten, bruine rijst
• Gebruik olijfolie bij het bakken en braden
• Wees matig met dierlijke vetten, zoals melkproducten, vlees
• Eet zo min mogelijk vlees, maximaal 100 gram
• Eet meer groenten
• Eet meer zeegroenten, meng dit door salades, groenten
• Eet voldoende vezels, zoals groenten, granen en peulvruchten
• Neem minder zuivelproducten, dit is slijmvormend en kan verstopping veroorzaken waardoor bacteriën makkelijk kunnen gaan woekeren
• Probeer zoveel mogelijk alle geur-, smaakstoffen en conserveringsmiddelen te vermijden. Let op de E nummers, vooral E621 en E624 zijn zeer slecht bij fibromyalgie
• Vermijd junk food en snacks
• Vermijd geraffineerde producten, wit meel en bewerkt voedsel. Vooral voedsel in blik, pakjes en potten zitten er vol mee
• Drink 1 tot 1,5 liter water per dag om het lichaam te zuiveren
• Gebruik minimaal zout en gebruik daarvoor zeezout
• Drink regelmatig gembersap, eventueel gezoet met honing/stevia en wat citroen. Drink het niet te koud

Gember

Uit onderzoek is gebleken dat gember effectief  is in het verlichten van pijn in het lichaam. Zo kan men gember door voedsel mengen, gemberthee drinken, maar ook gemberolie gebruiken voor een massage. Dit ontspant en bevordert de lymfe- en bloedcirculatie. Voeg ook eens gemberolie toe aan een warm bad, dit ontspant en verlicht de pijn.

Zet eens een pot gemberthee, doe daarvoor plakjes gember, wat cayennepeper en een schijfje citroen in een theepot. Schenk daar warm water over en laat het minstents 5 minuten trekken. De thee kunt u zoeten door wat honing of stevia.

Vitaminen, mineralen en spoorelementen

Het is belangrijk om bij fibromyalgie supplementen van vitamines, mineralen en spoorelementen te slikken

• Vitamine C, zorgt voor gezonde botten, tanden, tandvlees, wondgenezing, de absorptie van ijzer in de darmen. De productie van stresshormonen en het bevorderen van het immuunsysteem
• Vitamine A, vermindert de vatbaarheid voor infecties
• Vitamine E, levert zuurstof aan de organen, waardoor de vermoeidheid verminderd
• B-vitamines, zijn betrokken bij het vrijkomen van energie en kalmeren het zenuwstelsel
• Vitamine D3, draagt bij tot de instandhouding van de normale werking van de spieren
• Glucosamine, zorgt voor het aanmaken van gezond bindweefsel
• Tryptofaan, produceert serotonine, is daardoor kalmerend en pijn verlagend
• Borium, belangrijk voor gezonde spieren
• 5-http, vermindert pijn, onrust en vermoeidheid en bevordert een goede nachtrust
• Q10, stimuleert de omzetting van zuurstof en energie binnen de cellen, het bloed en de weefsels
• Zink, speelt een belangrijke rol bij de bloedstabiliteit, wondgenezing, eiwitsynthese, spijsvertering en de ontwikkeling en het functioneren van de voortplantingsorganen
• Selenium, beschermt de cellen tegen de toxische effecten van de vrije radicalen en stimuleert het immuunsysteem
• Kalium, werkt samen met natrium en is belangrijk voor een goede spier- en hartfunctie
• Chroom, is een onderdeel van de zogenaamde ‘glucosetolerantiefactor’ door dit mineraal wordt suiker beter verbrand en worden de bloedsuikerwaardes gestabiliseerd. Chroom verbetert de werking van insuline, zodat koolhydraten beter verwerkt kunnen worden
• Magnesium, zorgt voor de opname van calcium, fosfor, kalium, vitamine C en E en de vitamines van het B-complex. Het is essentieel voor het reguleren en in stand houden van een normaal hartritme. Het zorgt ervoor dat botten minder snel breken en samen met calcium en vitamine C helpt magnesium bij de omzetting van bloedsuiker in energie
• Calcium, is nodig voor het aanspannen van de spieren, terwijl magnesium zorgt voor een ontspannend effect
• Mangaan, helpt bij het vrijmaken van energie uit glucose en normaliseert het centraal zenuwstelsel. Het is ook van belang voor de ontwikkeling van normale botten, activeert spijsverteringsenzymen en speelt een cruciale rol bij het afbreken van vetten en cholesterol.